विमानचालनातील परिस्थिती जागरूकता
सामग्री
वैमानिक आणि विमानचालन जगातील इतरांमध्ये परिस्थिती जागरूकता हा एक सामान्यतः वापरला जाणारा शब्द आहे. हा शब्द बर्‍याच वेळा पायलटच्या अंतराळातील विमानाच्या भौतिक स्थानाबद्दल जागरूकता दर्शवितो, परंतु उड्डाणांच्या सुरक्षिततेशी संबंधित सर्व घटकांचा समावेश करण्यासाठी बाह्यपर्यंत विस्तारतो आणि एकल पायलट संसाधन व्यवस्थापनाचा एक मोठा भाग आहे.
प्रायोगिकदृष्ट्या जागरूक असलेल्या पायलटला विमानाच्या भौतिक स्थानांवर त्रि-आयामी जागेच्या तुलनेत चांगली आकलन असते. तो कोणत्या उंचावर कार्यरत आहे? विमानतळ आणि नावेड्सच्या तुलनेत त्याच्या अंतराळ स्थानातील स्थान काय आहे? या क्षणी त्याचे आणि त्याच्या विमानाचे काय चालले आहे आणि भविष्यात काय होईल याबद्दल त्याला किती जाणीव आहे?
जोखीमची पाच घटक
एफएए म्हणते की प्रसंगनिष्ठ जागरूकता विमान, पायलट, विमान, पर्यावरण आणि ऑपरेशनच्या प्रकारासह जोखमीच्या सर्व पाच घटकांचा समावेश करते. विमानादरम्यान काय चालले आहे याविषयी पायलटचे एकंदरीत मानसिक चित्र असते तेव्हा त्याला प्रसंगनिष्ठ जागरूक मानले जाते:
- त्याला एटीसीच्या सूचना समजतात काय?
- त्याचे जीपीएस विशिष्ट बीयरिंग उडण्यास सांगत आहे हे त्याला माहित आहे काय?
- त्याला समजले आहे की ऑटोपायलट बीप का करीत आहे?
- चेकलिस्ट पूर्ण करण्याचे त्याला आठवते काय?
- भौगोलिकदृष्ट्या तो कोठे आहे हे त्याला माहित आहे आणि तो यशस्वीपणे नेव्हिगेट करण्यास सक्षम आहे?
- भविष्यात तो कुठे असेल याचा अंदाज बांधू शकतो?
यापैकी कोणत्याही घटकांच्या बाबतीत जागरूकता गमावल्यास एकूणच प्रसंगनिष्ठ जागरूकता नष्ट होऊ शकतात.
इतर घटक
इतर घटकांमुळे प्रसंगनिष्ठ जागरूकता गमावली जाऊ शकते आणि थकवा, तणाव आणि जास्त कामाचा ताण यांसारख्या, उड्डाणांच्या सुरक्षिततेस धोका असू शकतो. एका विशिष्ट इन्स्ट्रुमेंटवर किंवा चार्टवर एखाद्या विशिष्ट समस्येवर निराकरण करणे म्हणजे पायलट अनवधानाने इतर मौल्यवान माहिती वगळते आणि भौगोलिक किंवा मानसिकदृष्ट्या प्रसंगनिष्ठ जागरूकता गमावू शकतो.
चांगल्या प्रसंगनिष्ठ जागरूकता कायम ठेवण्यासाठी पायलट लक्ष देणारी, जाणीवपूर्वक व समजूतदारपणाने वागणे आवश्यक असते, तरीही गोष्टी चांगल्या प्रकारे चालू असतात. पायलट त्यांची प्रसंगनिष्ठ जागरूकता सुधारण्यासाठी अनेक गोष्टी करू शकतात: संपूर्ण पूर्वतयारीचे नियोजन, स्टिक आणि रडर कौशल्ये सुधारणे, विमान प्रणाली आणि कामगिरीशी अगोदर परिचित होणे, विमानाच्या एव्हिओनिक्समध्ये आरामदायक असणे, जेव्हा उपलब्ध असेल तेव्हा एटीसी सेवा वापरणे आणि बरेच काही. या सर्व बाबी एका विमानादरम्यान पायलटला सकारात्मक प्रसंगी जागरूकता कायम ठेवण्यास मदत करतात.
