जोखीम व्यवस्थापन योजनेसह आपला बॉस आत्मविश्वास द्या

सामग्री

• प्रकल्प व्यवस्थापनात जोखीम व्यवस्थापन म्हणजे काय?
• जोखीम व्यवस्थापन नियोजन
• 5-चरण जोखीम व्यवस्थापन प्रक्रिया
• चरण 1: आरंभ करा
• चरण 2: ओळखा
• चरण 3: मूल्यांकन
• चरण 4: योजना प्रतिसाद
• चरण 5: अंमलबजावणी करा

सर्वोत्कृष्ट प्रकल्प व्यवस्थापकांना त्यांच्या लाइन व्यवस्थापक आणि प्रकल्प प्रायोजकांचा पूर्ण आत्मविश्वास असतो. जेव्हा त्यांच्याकडे अतिरिक्त निधी, अधिक संसाधने किंवा समस्येचे निराकरण करण्यात मदत आवश्यक असते असे म्हणतात तेव्हा त्यांच्या प्रकल्पांमागील कार्यकारी अधिकारी त्यांच्यावर विश्वास ठेवतात.

जेव्हा आपण धोकादायक परिस्थितीत काम करत असता तेव्हा आपल्याला योग्य किटची आवश्यकता असते. दोरी आणि क्रॅम्पन्सचा बॅकपॅक असलेल्या हायकर प्रमाणे, आपल्यालाही प्रोजेक्ट जोखीमशी सामना करण्यासाठी साधनांची आवश्यकता असते.

जोखीम व्यवस्थापन योजनेसह आपण आपल्या प्रकल्पातील आपल्या व्यवस्थापकाचा आत्मविश्वास वाढवू शकता. एक साधी पाच-चरण प्रक्रिया आपला बॉस आपला प्रकल्प कसा पाहते (आणि आपण) त्याचे मोठ्या प्रमाणात रूपांतर करू शकते.

प्रकल्प व्यवस्थापनात जोखीम व्यवस्थापन म्हणजे काय?

प्रकल्प व्यवस्थापनातील जोखीम व्यवस्थापन ही प्रकल्पातील जोखीम ओळखणे, मूल्यांकन करणे आणि त्यास प्रतिसाद देण्याची प्रक्रिया आहे.

प्रोजेक्ट जोखीम म्हणजे अशा गोष्टी आहेत ज्या प्रोजेक्टवर परिणाम करु शकतात (सकारात्मक किंवा नकारात्मक, परंतु सामान्यत: लोक जोखीम अशा घटनांच्या रूपात करतात ज्यांचा प्रकल्पावर नकारात्मक परिणाम होतो).

आपला प्रकल्प मोठा असो की छोटा, याच्याशी संबंधित जोखीम असू शकतात. आपल्या शाळेच्या परेडच्या पावसाच्या जोखमीपासून आपल्या नवीन सर्किट बोर्डाच्या महत्त्वपूर्ण घटकाला किंमत वाढविण्याच्या जोखमीपासून होणारे हे धोके काहीही असू शकतात.

प्रोजेक्ट जोखीम, जर योग्यरित्या व्यवस्थापित केली गेली नसेल तर आपला प्रकल्प यशस्वीरित्या वितरीत करणे कठिण होऊ शकते. न तपासलेले जोखीम आपल्या वेळापत्रकात वेळ घालवू शकतात, आपल्या वेळेवर कार्य करतात आणि आपल्या बजेटमध्ये पैसे कमवू शकतात. व्यवस्थापक या प्रकारच्या गोष्टीबद्दल घाबरतात. जोखीम व्यवस्थापन योजनेने हे सर्व टाळले जाऊ शकते.

जोखीम व्यवस्थापन नियोजन

आपल्या प्रोजेक्ट टीमच्या क्षमतेबद्दल आपला स्वत: चा आत्मविश्वास वाढविण्याचा एक जोखीम व्यवस्थापन योजना हा एक चांगला मार्ग आहे - आणि यामुळे आपल्या व्यवस्थापकाचा आत्मविश्वास वाढेल. आपण ते करू शकता असा त्यांचा विश्वास असावा अशी आपली इच्छा आहे आणि आपण प्रकल्प यशस्वीपणे वितरीत करण्यापासून आपल्याला काय प्रतिबंधित करू शकते याची त्यांना जाणीव व्हावी अशी आपली इच्छा आहे. जोखीम व्यवस्थापन योजना हे करण्यासाठी एक अचूक साधन आहे.

आणि अंदाज काय? प्रारंभ करणे खरोखर सोपे आहे.

प्रकल्प जोखीम व्यवस्थापन ही एक सोपी पाच-चरण प्रक्रिया आहे. चला जरुरीपेक्षा जास्त जटिल बनवू नये. ही अशीच एक गोष्ट आहे जी आपण आज प्रारंभ करू शकता, आपल्या पुढच्या बैठकीत यावर चर्चा करण्यास तयार करा आणि कोणीतरी काही मिनिटे टाईप करत असताना हे पूर्ण केले.

5-चरण जोखीम व्यवस्थापन प्रक्रिया

प्रकल्प व्यवस्थापनाच्या बर्‍याच भागांप्रमाणेच, जोखीम व्यवस्थापन ही एक प्रक्रिया आहे. पाच चरण खालीलप्रमाणे आहेत:

1. आरंभ करा
2. ओळखा
3. मूल्यांकन
4. प्रतिसाद योजना
5. अंमलबजावणी

जर त्या अटी आता आपल्यासाठी अधिक अर्थ देत नाहीत तर कृपया त्यासह रहा - मी हे सर्व सांगणार आहे.

चरण 1: आरंभ करा

प्रथम, आपण आपल्या प्रकल्प व्यवस्थापन वातावरणात आपल्या जोखीम व्यवस्थापनासाठी संदर्भ सेट करू इच्छित आहात.

इथे करण्यासारखे काम फारच अवघड नाही कारण आपल्या कंपनीतील एखाद्याने आधीच कॉर्पोरेट जोखीम धोरण तयार केले असेल आणि आपल्याला त्या गोष्टीचा मागोवा घ्यावा लागेल. हे कंपनीच्या जोखमीकडे पाहण्याच्या दृष्टिकोनाचे स्पष्टीकरण देईल आणि आपल्याला आवश्यक टेम्पलेट्सची आज्ञा देऊ शकेल. टेम्पलेट्स आपल्याला नेहमीच एक नोकरी वाचवतात, म्हणून त्यादेखील पहा.

आपल्याकडे कॉर्पोरेट जोखीम धोरण नसले तरीही, आपल्या शेजारी प्रकल्प व्यवस्थापित करणारे दुसरे एखादे प्रोजेक्ट रिस्क मॅनेजमेंट योजना असू शकते ज्याची आपण कॉपी करू शकता. चाक पुन्हा का आणायचा? आपल्याला वेळ वाचवायचा असेल आणि अधिक काम करायच्या असल्यास कागदपत्रांचा पुनर्वापर करणे आवश्यक आहे.

आपल्या प्रोजेक्टसाठी जोखीम व्यवस्थापन योजना तयार करण्यासाठी आपल्याला जे सापडले ते वापरा. हा आपल्या एकूणच प्रकल्प व्यवस्थापन योजनेचा भाग आहे आणि आपण आपल्या प्रकल्पावरील जोखीम व्यवस्थापित करण्यासाठी कसे जात आहात याबद्दल चर्चा करते.

त्यात काय ठेवावे हे आपल्याला माहिती नसल्यास, वाचा! पुढील चरण आपल्याला आपल्या जोखीम व्यवस्थापन योजनेत कशाबद्दल बोलू शकतात याची एक चांगली कल्पना देते.

यामुळे आत्मविश्वास सुधारतोः आपल्या प्रकल्पावरील अनिश्चिततेशी वागण्याचा आपला दृष्टीकोन असल्याचे आणि आपण सक्रियपणे जोखीम व्यवस्थापित करणार आहात हे आपल्या व्यवस्थापकास दर्शवित आहे.

चरण 2: ओळखा

एकदा आपल्याकडे एक दृष्टीकोन सांगितला की आपण त्यानंतर त्यास कार्य करण्यास प्रारंभ करू शकता.

आता आपण आपल्या प्रोजेक्टवर परिणाम करणार्या जोखमींना ओळखता. हे केवळ वेळेत स्नॅपशॉट आहे आणि आपली जोखीम नोंदवही अशी आहे की तेथे आपण काहीही नवीन ठेवले आहे याची खात्री करण्यासाठी आपण वेळोवेळी आणि पुन्हा परत येऊ इच्छित आहात.

आपण सामान्य जोखीमांची यादी तयार करून, प्रकल्पावरील भागधारकांची मुलाखत घेऊन (विशेषत: अवघड हितधारकांच्यात सामान्यत: काय चूक होऊ शकते यावर बरेच काही सांगायचे आहे), विचारमंथन सत्र आणि आपली अक्कल वापरुन जोखीम ओळखू शकता.

आपण अशा गोष्टी शोधत आहात ज्या कदाचित कधी कधी घडल्या तर समस्या उद्भवू शकतात. (लक्षात ठेवा, जोखीम अद्याप घडलेली नाहीत. प्रकल्प समस्या यापूर्वी घडलेल्या गोष्टी आहेत.)

तथापि आपण हे करत असता, आपण निश्चितपणे इतर लोकांना सामील केले पाहिजे. एकटा, आपल्याकडे संपूर्ण चित्र नाही आणि आपल्याकडे हरवलेल्या गोष्टी संपतील.

जोखीम कोणीही ओळखू शकतात आणि त्यादेखील केल्या पाहिजेत. प्रोजेक्ट मॅनेजर म्हणून आपले कार्य आपल्या सहकार्यांना आपल्याबरोबर जोखीम वाढविण्यासाठी प्रोत्साहित करणे आहे जेणेकरून एक संघ म्हणून आपण त्यांच्याबद्दल काहीतरी करू शकता.

ओळखले गेलेले सर्व जोखीम जोखीम रजिस्टरमध्ये नोंदवायला हवेत. आपल्याकडे टीमवर प्रोजेक्ट कोऑर्डिनेटर असल्यास किंवा प्रोजेक्ट सपोर्ट व्यक्ती असेल तर ते हे करू शकतात. अन्यथा, आपण करण्याच्या प्रशासकीय कामांचा हा एक भाग आहे.

यामुळे आत्मविश्वास सुधारतोः आपल्या प्रोजेक्टवर परिणाम होणा key्या मुख्य जोखमींबद्दल आपल्याला माहिती आहे आणि नवीन जोखमींबद्दल सतत जागरूक राहण्यासाठी आपल्याकडे जागेचे साधन आहे याची आपल्याला जाणीव असल्याचे दर्शवित आहे.

चरण 3: मूल्यांकन

त्यानंतर संभाव्यता आणि प्रभावांसाठी जोखमींचे मूल्यांकन केले जाते. जेव्हा आपण एखाद्या जोखमीचे मूल्यांकन करत असाल तर ते उद्भवण्याची शक्यता किती आहे, याचा सामना करण्यासाठी किती खर्च येईल आणि आपल्या प्रोजेक्टच्या टाइमलाइनमध्ये किती वेळ वाढेल याचा विचार करा.

पुढील उपाय म्हणून, आपण निकटतेचे मूल्यांकन देखील करू शकता, ज्याचा अर्थ असा आहे की वेळ जवळपास होण्याची शक्यता असते. उच्च निकटतेसह एक धोका संभाव्यत: लवकरच होईल. कमी निकटतेचा धोका दूरच्या भविष्यात कधीतरी घडू शकतो. जोखमींचा सामना करण्याची वेळ येते तेव्हा आपला वेळ आणि शक्ती यांना प्राधान्य देण्यासाठी हे आपल्याला आणखी एक घटक देऊ शकते.

यामुळे आत्मविश्वास सुधारतोः आपल्या व्यवस्थापकाला खात्री करुन देणे की यापैकी कोणतेही जोखीम प्रत्यक्षात साकारले पाहिजे तर काय होईल याची संघातल्या प्रत्येकाला स्पष्ट कल्पना आहे.

चरण 4: योजना प्रतिसाद

आता आम्ही आपल्या जोखीम व्यवस्थापन योजनेच्या मुख्य भागाकडे आलो आहोत. या चरणात, योग्य प्रतिसाद ओळखून जोखीम कशा व्यवस्थापित करायची हे आपण कार्य करता.

आम्ही हे असे करतो कारण आतापर्यंत आपल्याकडे जे काही आहे ते भविष्यात आपल्या प्रकल्पाला पाठपुरावा करण्यासाठी काय घडू शकते याची यादी आहे आणि ती किती मोठी गोष्ट असेल. आपल्या व्यवस्थापकाला पुढील काय जाणून घ्यायचे आहे ते आहेः आपण त्याबद्दल काय करणार आहात?

सामान्यत: प्रकल्पातील जोखीम सोडविण्यासाठी आणि व्यवस्थापित करण्यासाठी आपण चार गोष्टी करु शकता. ते आहेत:

• टाळा: हा परिणाम उद्भवू नये म्हणून पावले उचला.
• हस्तांतरणः विमा पॉलिसीद्वारे दुसर्‍या पक्षाकडे जबाबदारी बदला.
• शमन करा: समस्या उद्भवल्यास त्याचा परिणाम कमी करण्यासाठी कृती करा.
• स्वीकारा: हे समजून घ्या की धोकादायक परिणाम येऊ शकतो आणि आपल्या कार्यसंघाच्या संमतीने हे टाळण्यासाठी कोणतीही कारवाई करत नाही.

आपल्या काही जोखमींचा सकारात्मक परिणाम असू शकतो. उदाहरणार्थ, आपण फोन लाइन क्रॅश केल्यामुळे नवीन उत्पादनांची कितीतरी विक्री करण्याची जोखीम आहे. ही एक छान समस्या असेल परंतु आपण अद्याप योजना बनवावी ही ही एक जोखीम आहे.

असे अनेक मार्ग आहेत ज्या आपण होणार्‍या सकारात्मक जोखमीसाठी तयार करू शकता यासह:

• शोषण: हा परिणाम होईल याची खात्री करुन घेण्याचा प्रयत्न करा जेणेकरून आपण बक्षिसे घेऊ शकता.
• सामायिक करा: संभाव्य धोका निर्माण करण्यासाठी दुसर्‍या सहकारी किंवा कंपनीबरोबर कार्य करा.
• वर्धित करा: सकारात्मक परिणामास कारणीभूत ठरू शकणार्‍या घटकांवर परिणाम करा आणि आणखी अधिक लाभ मिळविण्याचा प्रयत्न करा.
• स्वीकारा: सकारात्मक जोखमीची शक्यता स्वीकारा आणि काहीही करू नका.

आपल्या रजिस्टरवरील प्रत्येक जोखमीसाठी कोणती प्रतिक्रिया योजना सर्वात चांगली आहे यावर कार्य करण्याची आपल्याला आवश्यकता आहे. उदाहरणार्थ, आपण हे ठरवू शकता की फॅक्टरी छप्पर कोसळण्याचा धोका म्हणजे असे काहीतरी नसण्याची शक्यता नसल्यामुळे आपण सहज स्वीकारता. तथापि, आपल्या अर्ध्या कर्मचार्‍यात अन्न विषबाधा होण्याचा धोका म्हणजे आपण आपल्या सर्व कॅटरिंग कर्मचार्‍यांना प्रशिक्षित करून सक्रियपणे कमी करता. जर यापूर्वी असे घडले असेल आणि आपण त्याबद्दल काही केल्याशिवाय त्याबद्दल खरोखर शक्यता असेल तर आपणास जोखीम कमी करायची आहे.

एकदा प्रतिसाद ओळखला गेला आणि त्यावर सहमत झाल्यावर, जोखीम मालकांना जोखीम व्यवस्थापन कृती योजना राबविण्यासाठी नियुक्त केले जाऊ शकते. दुस words्या शब्दांत, आपण आपल्या योजनेत सहमत असलेल्या कार्ये पाहण्याकरिता कोणीतरी जबाबदार असणे आवश्यक आहे.

यामुळे आत्मविश्वास सुधारतोः आपल्या प्रकल्पासाठी अडचणी निर्माण होऊ शकतात अशा गोष्टींबद्दल आपण काय करावे याचा विचार केला आहे आणि आपण प्रकल्पावरील अनिश्चितता आणि जोखीम कमी करण्यासाठी आपण योजना आखत आहात हे आपला व्यवस्थापक दर्शवित आहे.

चरण 5: अंमलबजावणी करा

आपल्या जोखीम व्यवस्थापन योजनेत प्रत्येक जोखमीसाठी जोखीम कमी करणार्‍या क्रियाकलापांसाठी कोण जबाबदार असेल यासह आतापर्यंत त्याचा समावेश केला पाहिजे. त्यांनी आता त्या कामांतून कार्य केले पाहिजे जेणेकरुन आपण सक्रियपणे मुक्त जोखीम व्यवस्थापित करीत आहात.

यामुळे आत्मविश्वास सुधारतोः आपण आणि आपला प्रकल्प कार्यसंघ आपण काय करू असे सांगितले त्याद्वारे अनुसरण करू शकता हे दर्शवित आहे. आपण काय साध्य केले आहे आणि आपण कमी केलेल्या जोखमींबद्दल अहवाल देऊन ते आपल्या व्यवस्थापन कार्यसंघाला दर्शविते की आपण समस्यांविरूद्ध आपल्या प्रोजेक्टला भविष्यातील-पुरावा देण्यासाठी जे देतात आणि ते करण्यास आपण गंभीर आहात.

एकदा जोखीम निघून गेली - जेव्हा ते यापुढे संबद्ध नसते कारण ते एकतर झाले आहे किंवा यापुढे होणार नाही - आपण आपल्या जोखीम नोंदणीवरून ते बंद करू शकता.

हा प्रकल्प जोखीम व्यवस्थापन योजना ठेवणे आपल्याला अन्य व्यवस्थापकांपासून दूर ठेवू शकते. आपल्या प्रोजेक्टला अनियंत्रित करण्याच्या कारणास्तव आपण धोरणात्मक आणि सर्जनशील विचार करू शकता आणि सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे - त्याबद्दल काहीतरी करा याचा पुरावा आपल्या स्वतःच्या मालकाकडे असेल. समस्या येण्याआधी तुम्ही सक्रियपणे समस्या व्यवस्थापित करणारे, रस्त्यावर अडथळे दूर करणारे आणि कशासाठीही तयार असलेले व्यक्ती व्हाल!

प्रकल्प जोखीम व्यवस्थापित करणे चांगले असल्याचे पाहिले जाणे हा व्यवस्थापनाद्वारे हाताची जोडी म्हणून पाहिले जाण्याचा एक निश्चित मार्ग आहे. यशस्वीरित्या प्रकल्प जोखीम व्यवस्थापित करण्यासाठी आपल्यास बरीच अनुभवाची किंवा प्रमाणपत्रांची आवश्यकता नाही (जोखमीच्या व्यवस्थापनात औपचारिक पात्रता अस्तित्त्वात असली तरी). या सोप्या पाच-चरण प्रक्रियेचा अर्थ लवकरच प्रकल्प जोखीम व्यवस्थापन आपल्या प्रकल्प योजनांमध्ये अंतर्भूत आहे.